سنّت و نوآوری در اشعار حسن عطار

Authors

زهرا مهاجر نوعی

مدرس تمام وقت دانشگاه فرهنگیان استان گلستان لیلا قاسمی حاجی آبادی

استادیار دانشگاه آزاداسلامی گرمسار

abstract

حسن عطار شاعر نیوکلاسیک قرن نوزدهم میلادی میانه روی «سنّت و نوآوری»در نظم اشعاراست. سنّت در شعر او گاهی شکل و گاهی محتوا را در بر می گیرد. هدف وی از به کارگیری قالب های کلاسیک درفرم بازگرداندن شعر از شیوه های عامیانه دوران «فترت» به جایگاه اصلی خود از نظراستحکام سبک بود. ازحیث محتوا درون مایه های قدیمی با همان تعابیر کلیشه ای در اشعار او آشکار گردید؛ اما وی هنرمندانه همان تعابیر تقلیدی را با اوزان عروضی مناسب، فن حس آمیزی، اندیشه های رومانتیک و اجتماعی درآمیخت و بدین گونه به آن صبغه ای نو بخشید. فرم اشعار عطار تهی از نوآوری است؛ اما باتوجه به آن که وی درک کاملی از اوضاع سیاسی- اجتماعی روزگار خود داشت در محتوای شعر به لحاظ اندیشه، خیال، اغراض و برخی تعابیر شعری نوآوری کرد. عطار سنّت در شکل را با اندیشه های تازه و نوآوری در محتوا را برای بیان احساسات مردمی به کار گرفت. مقاله حاضر به این نتیجه دست یافت؛عطار شاعری مقلّد نبود که به سبک شاعران دوره «فترت» خود را مقید به بکارگیری محسنات بدیعی، قالب های فولکلوریک و اغراض کلیشه ای کند یا فقط سبک شاعران بزرگ دوره «جاهلی» و طلایی «عباسیان» را به کار گیرد بلکه آگاهانه در سبک شعر نوآوری کرد. بدین ترتیب اهداف شعری نو در اندیشه های آزادی خواهانه وی نشان می دهد که نوآوری های او با درک کامل شرایط زمان صورت گرفت وبا قالب کلاسیک قصیده نمود پیداکرد .

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنت و نوآوری در اشعار مهدی اخوان ثالث

: یکی از وی‍ژگی های بارز اشعار مهدی اخوان ثالث، تلفیق و آمیزش دو شیوه ی سنتی و نو است. در اشعار اخوان ثالث، کلمات، شیوه های نحوی و مضامینی از سنت های کهن شعر فارسی، با زبان و بیان جدیدی که ساخته ی ذهن خلاق شاعر، و در نتیجه ی توجّه وی به اصل نوآوری و ارائه ی شعر در زبان و بیانی نو می-باشد، تلفیق و به خدمت گرفته می شوند. هرکدام از دو جنبه ی سنتی و نوآور در این اشعار ازاهمیت ویژه-ای برخوردارند. اخو...

15 صفحه اول

نوآوری سنایی در قلندریات و تأثیر آن بر عطار

سنایی شاعر پیشگامی است که مسائل عرفانی را در حوزه غزل و قصیده وارد کرد. سنایی نماینده شعر اخلاقی و عرفانی زمان خویش است. استفاده از مضامین رندانه و مفاهیم قلندرانه چنان جایگاهی دارد که پس از سنایی، شعرایی همچون عطار و مولوی و حافظ، آن‌ها را در شعر خود به کار برده‌اند. روح خاصی در عرفان سنایی ساری و جاری است که با عرفای قبل و بعد از ...

full text

تفسیر اشعار عطار بر اساس ایدة تناظر

اگرچه ایدة تناظر حاصل یافته­های فیلسوفان باستان است،اما در دنیای علم برای نخستین بار، مالداسنای فیزیکدان در سال 1997این ایده را مطرح کرده است. مطابق ایدة مذکور،اگر فیزیک عالم ما هولوگرام (جهان سایه­­ای) باشد، مجموعه‌ای دیگر از قوانین فیزیکی روی مرز جهان ما وجود خواهند داشت که با فیزیک توصیف کنندة جهان ما، متناظر است. این نوشتار به تحلیل تناظر در اشعار عطار و مقایسة آن با نظریّات فیلسوفان، عارفان...

full text

تحلیل اشعار نسیمی شروانی در مقایسه با اشعار عطار نیشابوری در باب توحید

مسئله توحید و بحث وحدت از مهم­ترین مباحث ادبیات عرفانی فارسی است. در گذشتۀ عرفان اسلامی، عارفان شاعر، از وحدت به زبان نظم سخن می­گفتند. نسیمی شروانی از خلفای فضل­الله حروفی از شاعران آذری زبانی است که به فارسی و عربی نیز شعر می­سروده است. اشعار فراوانی در مبحث توحید عرفانی و شهود وحدت در کثرت از او در دست است که برخی در ظاهر مشعر به انسان خدایی است. در افق وحدت است که سالک همه جا حتی در وجود خو...

full text

بازخوانی اساطیری – علمی نظریة ذره در اشعار عرفانی عطار

نظریة ذره حاصل تحقیقات فیلسوفان یونان باستان است و محققانی چون لوکیپوس و دموکریتوس آن را پرورده اند.این نوشتار به تحلیل یکی از اندیشه های محوری عطّار؛ یعنی تاّمل در ذرّات و اسرار آن و مقایسة ذّره با نظریّات فیلسوفان یونان باستان و دانشمندان پرداخته و سپس آن را با ایدة فلسفی عرفانی عالم کبیر در عالم صغیر تحلیل نموده است. این مقاله در نظر دارد تا ضمن بازخوانی ذره در شعر عطار، از منظر ارتباط آن با آموز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات نقد ادبی

جلد ۱۰، شماره ۴۱، صفحات ۱۰۵-۱۲۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023